Kazan Dairesi

KATI, SIVI VE DOĞALGAZLI KAZAN DAİRELERİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Isı merkezindeki elemanların güvenli ve verimli çalışabilmesi, gerektiği durumlarda tamir ve bakım için kazan dairelerinde uymamız gereken bazı şartlar vardır. Bu şartlar şunlardır.

1. Kazan dairesinde her kazanın önünde kazanın duman borularının tamir ve bakımı için (Kazan boyu+1m) mesafe bulunmalıdır.

2. Kazanların duvarlardan veya duvara monte edilmiş cihazlardan uzaklığı en az 70 cm olmalıdır. Kazan dairesinde birden çok kazan varsa iki, kazan arasında en az 50 cm mesafe bırakılmalıdır. Kazan dairesi yüksekliği 2.5 m. den alçak olmamalıdır.

3. Kazan su sızıntılarına karşı yerden en az 10 cm yüksekliğinde beton bir kaide üzerine oturtulmalıdır.

4. Doğalgaz ile çalışan kazan dairelerinin bulunduğu kazan dairelerinde, biri bina içi girişi, diğeri doğrudan bina dışına açılan iki kapı olmalıdır. Kapılar içeriden dışarıya açılacak ve bırakıldığında kendiliğinden kapanacak şekilde metal ya da yanmaz malzemeden imal edilmiş olmalıdır. Eski binalarda iki kapı şartı aranmaz.

5. Can ve mal emniyeti açısından gaz kaçağı durumunda, tüm kazan dairelerinde selenoid vana ve selenoid vanaya kumanda edebilecek şekilde tercihen sesli ve ışıklı sinyal verecek gaz alarm cihazı takılması zorunludur.

6. Muhtemel tehlikeler karşısında kazan dairesi dışına kazan dairesinin tüm elektriğinin kesilmesini sağlayacak bir ilave tesisat (kesme butonu)yapılmalıdır.

7. Doğalgazlı kazan dairelerinde katı, sıvı, gaz yakıt tankı veya depoları bulunmamalıdır.

8. Kazan dairelerinde aspiratör, klima santrali, jeneratör ve termosifon gibi cihazların olmaması gerekir, Bu cihazlar vakum etkisi yapıp, kazan çekişini etkiler ve brülör arızası oluşturabilir.

9. Kazan dairelerinde yanıcı ve patlayıcı madde bulunmamalıdır.

10. Kazan dairesinde yangın söndürme tüpleri mutlaka bulunmalı, kullanım süreleri dolmuşsa tekrar doldurtumalıdır.

11. Brülörün yerden toz emmemesi için yerden minimum 30 cm yüksekte olması gerekir.

12. Kazan mümkün mertebe bacaya en yakın mesafeye (minimum 1 m, maksimum baca yüksekliğinin ¼ ünü geçmeyecek) yerleştirilmelidir. Kazan ile baca arası mesafe uzun olduğunda baca çekiş gücü azalacağından yanma ayarı tam yapılamaz.

13. Kazan dairesi temiz ve düzenli olmalıdır.

14. Kazan dairesinde kazan ve brülör kullanım talimatları, acil müdahale ve güvenlik talimatları ve yetkili servis iletişim bilgileri uygun bir duvarda asılı olmalıdır.

KAZAN DAİRESİ HAVALANDIRMA KURALLARI

1. Kazan dairelerinde brülör için gerekli yanma havası için bir alt havalandırma olması ve ortamda oluşabilecek gaz kaçakları ve yanmamış atık gazların dışarıya atılabilmesi için üst havalandıma menfezi olması gerekir.

Alt havalandırma menfez kesiti : Kazan kapasitesi (KW) + (60 * 4.5 cm2) Üst Havalandırma menfez kesiti : Kazan Kapasitesi (KW) + (60 * 2.25 cm2)

2. Alt ve üst havalandırmaların önü zehirlenme ve boğulma riskine karşı hiçbir zaman kapatılmamalıdır.

3. Alt havalandırma brülör seviyesinde olmalı, üst havalandırma ise tavana yakın olmalıdır. (üst menfez tavandan en fazla 40 cm aşağıda olmalıdır) Alt ve üst havalandırma birbirine yakın olursa kısa devre hava akımı olur ve brülörün yanma verimini etkiler.

4. Havalandırma açıklıkları dış ortama direkt olarak açılmalı, bunun mümkün olmadığı durumlarda havalandırma kanallarla yapılmalıdır. Mahaller indirekt havalandırılmamalıdır.

5. Tabii havalandırmanın yapılabilmesi için alt ve üst menfezlerin dış hava ile direkt temas etmesi sağlanmalıdır. Kazan dairesinin dış hava ile teması sadece üst menfez seviyesinde ise taze hava uygun boyutlarda kanal ile sağlanmalıdır. Alt havalandırma kanalı brülör seviyesine kadar indirilmelidir.

6. Havalandırma kanallarının uzunluğu 10 m?yi geçiyorsa havalandırma cebri(mekanik) olarak yapılmalıdır.

7. Alt ve üst havalandırmanın her ikisi de tabii veya cebri yapılabilir. Alt havalandırma cebri, üst havalandırma tabii olabilir. Üst havalandırmanın cebri olarak yapılması gereken yerlerde alt havalandırma da cebri olarak yapılmalıdır.

8. Cebri yapılan havalandırma kanallarındaki fanlardan herhangi birinin arızalanması durumunda brülöründe devre dışı kalması sağlanmalıdır.

KAZAN DAİRESİ ELEKTRİK TESİSATI KURALLARI

1. Kazan dairelerinde yalnız kazanlarla ilgili elektrik panoları bulunacak, Cihazlar için gerekli elektrik enerjisinin alınacağı elektrik panosu etanj tipi ex-proof olmalıdır. Elektrik dağıtım panosunun kazan dairesi dışında olması durumunda pano ve aksesuarların ex-proof olmasına gerek yoktur.

2. Kazan dairelerinde aydınlatma sistemleri tavandan en az 50 cm. aşağıya sarkacak şekilde veya üst havalandırma seviyesinin altında kalacak şekilde zincirlerle veya yan duvarlara etanj tipi floresan ile yapılacak ve tesisat ise antigron olarak tesis edilmelidir.

3. Cebri havalandırma gereken kazan dairelerinde fan motoru brülör kumanda sistemi ile paralel çalışacak fanda meydana gelebilecek arızalarda brülör otomatik devre dışı kalacak şekilde otomatik kontrol ünitesi yapılmalıdır.

4. Ayrıca cebri hava kanalında duyarlı sensör kullanılarak, hava kanalında gerekli hava akışı sağlanamadığı hallerde, elektrik enerjisini kesip brülörü devre dışı bırakabilmelidir.

5. Brülör ve fan ayrı ayrı kontaktör termik grubu ile beslenmelidir.

6. Her kazan dairesi için 20 ohm sınırının altında özel topraklama sistemi yapılması mecburidir. Kazan ve kazana ait çelik baca için tek bir topraklama tesisatı yapılması yeterlidir. Topraklama kesiti en 16 mm2 olmalıdır.

7. Elektrik kesilmeleri ve voltaj düşmelerinde brülör otomatik olarak kapatılabilmelidir.

8. Zaman saati kullanılmak istenen kazan dairelerinde sirkülasyon pompalarının çalışmaları zaman saatinden beslenmeli, gerektiğinde 30 dakikalık zaman rölesi kullanılmalı ve antigron tipi tesisatla beslenmelidir.

KAZAN DAİRESİ BACA BAĞLANTI KURALLARI

9. Kazanlarda duman kanalının boyu etkin baca yüksekliğinin ¼ ünden fazla olmamalıdır. Kazan ile baca arasındaki duman kanalı uzunluğu fazla ise baca çekiş gücü azalır ve yanma ayarı yapılamaz.

10. Kazan ile baca arasındaki atık gaz borusunun minimum mesafesi kazan eni kadar olmalı ve olabildiğince yön değiştirmeden bacaya bağlanmalıdır. Yön değiştirmesi zorunlu ise 900 dönüşlerden kaçınılmalı ve 450 lik en fazla iki dirsekle bacaya bağlanmalıdır.

11. Kazan ile baca arasındaki duman kanalı, bacaya doğru %5 yükselen bir eğimle bağlanmalıdır.

12. Kazan bacalarına şofben, kombi, kat kaloriferi ve jeneratör gibi başka cihaz bacalarının bağlantısı yapılmamalıdır.

13. Her kazan ayrı bacaya bağlanmalıdır.

14. Bacaların en altında temizleme kapağı (en az 400 cm2) olmalıdır. Gaz yakıtlı kazanlarda temizleme kapağına ek olarak drenaj düzeni yapılmalıdır.

15. Bacalar çatı mahyasından en az 1 m yükseklikte olacak şekilde monte edilmeli ve bacanın en üst noktasında baca şapkası olmalıdır.

16. Bacalar mümkün olduğunca dik yapılmalı, zorunlu hallerde ise yatayda en az 600 açıda tek sapmaya izin verilmelidir.

17. Baca kesitleri zorunlu olmadıkça dairesel kesitli olmalıdır. Baca çapı gereğinden büyük olursa yoğuşmaya neden olarak baca ve kazanda zamanla korozyon meydana getirir.

18. Duman kanalları ve bacalar paslanmaz çelikten yapılmalıdır.

SIVI VE DOĞALGAZLI KAZAN DAİRESİNDE PATLAMAYA NEDEN OLABİLECEK HUSUSLAR VE ÖNLEMLER

1. Kazan dairesindeki üst havalandırma menfezlerinin herhangi bir nedenle önünün kapanmaması gerekir. Çünkü gaz kaçağı durumunda patlama tehlikesi vardır.

2. Kazan dairesinin taban ve duvarlarının ıslanması önlenmeli brülör ve doğalgaz hattı elemanları ıslak bezle silinmemelidir.

3. Kazan dairesinde mutlaka normal termostattan başka limit termostat bulunmalıdır.

4. Brülör arızası durumunda işletmeci brülör ile oynamamalı derhal yetkili servisi çağırmalıdır.

5. Brülörü çalıştırmada alev görülmeden ve alevin rengi gözlenmeden kazan dairesi terk edilmemelidir.

6. Kazan üzerindeki güvenlik cihazlarının görevlerini yapıp yapmadıkları kontrol edilmelidir.

7. Elektrik kesilmeleri ve voltaj düşmelerinde brülör kapatılmalı veya otomatik olarak kapanması sağlanmalıdır.

8. Doğalgaz bacalarının herhangi bir nedenle tıkanmamasına dikkat edilmelidir.

9. Kazanda basınç oluşmaması için kazan ile kapalı genleşme tankı arasındaki boruda vana olmaması gereklidir.

KÖMÜRLÜ KAZANLARDA PATLAMAYA NEDEN OLAN ETKENLER

1. Sıcak su gidiş ve dönüş vanalarının kapalı unutulması ile kazan yakılmaya devam edilirse kazan suyu ısınarak genleşir. Eğer emniyet boruları küçük çapta seçilmiş veya üzerinde vana varsa oluşan buhar tahliye edilemez ve kazan patlar.

2. Elektrik kesilmelerinde byy-pas hattının açılmaması ile su sirkülasyonu durur ve kazanda basınç oluşmaya başlar. Bu durumda işletmeci pompa vanalarını kapatıp byy-pas vanasını açmalıdır ve kazan hava klapelerini kapatmalıdır.

3. Kazan suyunun aşırı miktarda eksilmesi veya kazanın susuz bırakılması ile kazan yüzeyleri aşırı ısınarak patlayabilir. Bunu engellemek için kazan doldurma boşaltma musluğu doğrudan şebekeye bağlı olmamalıdır. Besleme vanası bozuk veya açık bırakılması ile su kesilmesinde kazandaki su şebekeye akabilir. Kazan susuz kaldığında 900 derecelere ulaşır. Bu durumda şebeke suyu tekrar geldiğinde kazanın kızgın yüzeylerine temas eden su buharlaşarak basıncı artırır ve kazan bir süre sonra patlar. Bu nedenle şebekeden direkt kazana bağlantı yapılmaması gerekir. Hortum kullanarak besleme yapmak doğrudur.

4. Kullanılan şebeke suyunun aşırı kireçli olmasıyla kazanların iç cidarlarına aşırı kireç birikmesi kazan veriminin düşmesine ve yanma odasındaki malzemenin aşırı kızarmasına neden olur. Aşırı kızarma ile dökme dilimli kazanlarda çatlamalar, çelik kazanlarda da patlamalara neden olur. Kireçli bölgelerde su yumuşatma tankları kullanılmalı ve ayrıca kazan suyu sık sık boşaltılmamalıdır.