Günümüzde doğru lise tercihi, üniversiteye yerleşebilmenin tek koşulu olmasa da en önemli basamaklarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ortaokul sonrası eğitim seçeneklerinin çeşitliliği, özellikleri ve koşulları tercih sürecinin önemini artırmaktadır. 

Artık öğrenciler kadar çocuklarına iyi bir gelecek hazırlamak isteyen velileri de ilgilendiren bu süreç, profesyonel bir şekilde yürütülmelidir. Öğrenci kadar velilerinde bu sürece dahil edilerek desteklenmesi gerekmektedir.

Türk Milli Eğitimi, Türk Milletinin tüm fertlerini ilgi, istidat ve kabiliyetleri bağlamında geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamayı amaçlamaktadır. 

Bu noktada temel eğitimden ortaöğretime uzanan tüm bu süreçler Türk Milli Eğitiminin en temel amaçlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu amacın gerçekleşmesinde ortaokullara ve kendi iç dinamiklerine önemli görevler düşmektedir. Bunu bir yardım süreci olarak kabul edersek bu yardım süreci öğrenci ve velilere; gelişimsel, sistematik ve bütüncül bir yapı ile sunulmalıdır. 

Bu yardım sürecinin sunulmasında okul rehberlik ve psikolojik danışmanlık servislerine önemli roller düşse de okul bütününü oluşturan tüm yönetim mekanizmalarının (Okul yönetimi, sınıf rehber öğretmenleri, okul ölçme ve değerlendirme birimleri, şube öğretmenler kurulu, okul rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri yürütme kurulu vb. ) etkin rol alması gerekir. 

Doğru lise tercihi, öğrencinin ilgilerine, yeteneklerine ve koşullarına (Sınav başarısı, ortaokul başarısı, bulunduğu şehir vb.) göre yaptığı gelecek planına (Meslek ve üniversite eğitimi) ulaşması için en doğru ortaöğretim eğitim seçeneğinde karar kılmasıdır. 

Bu karar verme süreci doğru kariyer planlamasının ta kendisidir. O zaman ortaokuldan sonra bir gencin lise kararı;

• İlgi, değer ve yeteneklerine en uygun eğitimi alabilmesine olanak sağlıyorsa,
• Kendisini tanımasına ve kabullenmesine olanak sunuyorsa,
• Amaçları doğrultusunda üst eğitim kurumuna hazırlıyorsa,
• Seçeceği mesleğe ulaşması için uygun eğitimi (Ders müfredatları, staj ve uygulamalar vb.) almasına fırsat veriyorsa,
• Bir üst eğitim seçenekleri için uygun rehberlik ve danışmanlık hizmeti sunuyorsa kendisi için en doğru kararı vermiştir diyebiliriz.

Doğru lise seçimi ile ilgili tanım ve açıklamalar dört aşamalı bir yardım sürecini karşımıza çıkarmaktadır. Bunları maddeler halinde sıralarsak:

• Öğrencinin kendini tanımasına yardımcı olmak.
• Ortaöğretim eğitim seçenekleri hakkında bilgi vermek.
• Meslekler ve mesleklerin gerektirdiği özellikler hakkında bilgi vermek.
• Ortaöğretim seçim sürecinde (İlgi, yetenek, meslekler ve liseler arasındaki ilişkiyi kurarak) öğrenciye ve velisine rehberlik ve danışmanlık yapmak.

Doğru lise seçimine ilişkin süreçleri bir tablo olarak özetlersek: