Geri Dön
1. Mesleki ve Teknik Eğitim Program Türleri Nelerdir?
Sevgili gençler mesleki ve teknik eğitim okullarında beş program türü vardır. Aslında hepsinde meslek eğitimi alırsınız fakat işleyişleri farklıdır.
- Diyelim ki siz muhasebe meslek alanında okumak istiyorsunuz. Beşinde de muhasebe eğitimi alırsınız. Mezun olurken beşinde de muhasebe meslek alanından mezun olmuş olursunuz.
- Fakat bu programların her birinde muhasebe eğitimi alırken ağırlıklı kültür dersleriniz, kaç gün staj yapacağınız, sınıf geçme kalmanız, mezun olduğunuzda lise diploması dışında alacağınız belgeler farklılık arz eder.
a. Anadolu Teknik Programı
- Sevgili gençler Anadolu teknik programını sadece Merkezi sınav ile yerleşebileceğiniz proje okulu olan Mesleki ve Teknik Anadolu liselerinde okuyabilirsiniz.
- Anadolu teknik program (ATP); genel derslerin yanı sıra mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve okulda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla 40 iş günü işletmelerde uygulama eğitimi gördüğü mesleki eğitimdir.
- Anadolu teknik programında bir mesleğe yönelik bilgi ve becerilerin yanında matematik, fizik, kimya ve biyoloji derslerini de 4 yıl boyunca ağırlıklı olarak alabilirsiniz.
- Mesleki eğitim merkezi ve Anadolu meslek programında meslek dersleri biraz daha ağırlıklı olduğu için üniversiteye geçerken üniversite sınavında soruların çıktığı dersleri Anadolu teknik programında daha fazla görmüş olursunuz.
- Anadolu teknik programının bir diğer avantajı 8. Sınıf sonunda merkezi sınav yerleştirme sonuçlarına göre doğrudan meslek alanı tercih ettiğiniz için okula gittiğinizde bir sürpriz olmaz doğrudan mesleğin eğitimini 9. sınıftan itibaren almaya başlarsınız. Örneğin tercih döneminde muhasebe seçtin direk o alana yerleşirsin.
- Mesela sınavsız Anadolu meslek programında önce bir okula yerleşiyorsunuz. Ardından 2 hafta alan tanıtımları yapılıyor. Sonra ortaokul başarı puanınıza göre alan seçim dilekçesi ile bir meslek alanına yerleşiyorsunuz. Ayrıca yerleştiğiniz okulda istediğiniz alan olmayabilir. Bu durumda istediğiniz alanın olduğu başka okul seçebilirsiniz. Ama bu seferde o okulda kontenjan olmayabilir.
- Anadolu teknik programında staj 40 gündür. Bu anlama gelir 12. sınıfta okulunuzda olursunuz ve üniversite sınavlarına yönelik hem dersleri okulda ağırlıklı görme şansınız olur hem de üniversite sınavına hazırlanırken daha fazla zaman kazanmış olursunuz.
- Mesela Anadolu meslek programında 12. sınıfta haftada 3 gün stajda iken, mesleki eğitim merkezi programında ise 4 yıl boyunca haftada sadece 1 gün okulda 4 gün işletmede olursunuz. Bu ne anlama gelir kültür derslerinden ziyade mesleki alan derslerini biraz daha ağırlıklı görürsünüz. Üniversite sınavlarına hazırlanırken zaman açısından biraz daha sıkışık bir temponuz olabilir.
b. Sınavlı /Sınavsız Anadolu Meslek Programı
- Anadolu meslek programı (AMP); bir mesleğe yönelik bilgi ve becerilerin yanında genel dersleri gördüğü 12. sınıfta meslek dersleri ile birlikte haftada 2 gün okulda 3 gün ise işletmede beceri eğitimi aldığı programa verilen addır.
- Anadolu meslek programının sınavsız olanına mahalli yerleştirme ile sınavlı Anadolu meslek programına ise merkezi sınav ile yerleşirsiniz. Bu iki yolla gideceğiniz Anadolu meslek programlarının işleyişi biraz farklıdır.
- Anadolu meslek programına merkezi sınav ile yerleşirsen doğrudan alana yerleşeceğin için 9. sınıfta direk alan eğitimi almaya başlarsın.
- Ama mahalli yerleştirme ile yerleşirsen yani sınavsız Anadolu meslek programında önce bir okula yerleşiyorsunuz. Ardından 2 hafta alan tanıtımları yapılıyor. Sonra ortaokul başarı puanınıza göre alan seçim dilekçesi ile bir meslek alanına yerleşiyorsunuz. Ayrıca yerleştiğiniz okulda istediğiniz alan olmayabilir. Bu durumda istediğiniz alanın olduğu başka okul seçebilirsiniz. Ama bu seferde o okulda kontenjan olmayabilir.
- Her ikisinde de aynı meslek eğitimi alırsın fakat farkı sınavlıda seçim yaparak kazandığın için direk okuluna ve alanına yerleşirsin. Ama sınavsızda yukarıda anlattığımız aşamalardan geçmen lazım.
- Hem sınavlı hem de sınavsız Anadolu Meslek Programında 9 uncu sınıfta alan dersleri almaya başlarsın. 10 uncu sınıfta alan ve dal eğitimini birlikte alırsın. 11 ve 12 inci sınıfta dal ağırlıklı eğitim görürsünüz.
- Hem sınavlı hem de sınavsız Anadolu Meslek Programında staj uygulaması 12 inci sınıfta haftada 2 gün okulda dal eğitimi alırken haftada 3 gün ise işletmede staj eğitimi alırsınız.
c. Uzaktan Anadolu Meslek Programı
- Uzaktan Anadolu meslek programını ise Mesleki Açık Öğretim Lisesinde okursunuz. Bazı teorik ve kültür derslerini açık öğretim sistemindeki gibi uzaktan alırken beceri eğitimlerini yine işletmede alırsınız.
- Kayıt olduğunuz okulun/kurum okuduğunuz meslek alanına göre zorunlu derslerinize yönelik eğitimleri hafta sonu veya akşamları size verir.
- Yani bu programda eğitimi yaygın eğitim yolu ile uzaktan alırsın.
d. Mesleki Eğitim Merkezi Programı
- Okuldaki teorik eğitim ile işletmelerde yapılan pratik eğitimi birlikte uygulayan, bireyleri bir mesleğe hazırlayan, mesleklerinde ilerlemelerinde imkân sağlayan »Kalfalık/Ustalık/Usta Öğreticilik Belgesi ve Meslek Lisesi Diplomasına» götüren program türüdür.
- Mesleki eğitim merkezi programında haftada 1 gün okulda (Bir mesleki ve Teknik Anadolu lisesi veya mesleki eğitim merkezi) teorik eğitim alırken 4 gün ise doğrudan bir işletmede pratik/uygulamalı eğitim alırsınız.
- Sevgili gençler bu programa dahil olabilmek için veliniz ile birlikte herhangi bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine veya mesleki eğitim merkezine giderek şahsen başvuru yapmanız yeterlidir.
- Okula başvurduğunuzda kayıt olacağınız meslek dalını ve o meslek alanında eğitim alacağınız işyeriyle sözleşme imzalanması gerekiyor. (Bu arada sözleşme imzalayacağınız iş yerinde "Usta Öğreticilik Belgesine" sahip bir usta bulunması gerekir.).
- Kayıt olabilmek için; veliniz, mesleki eğitimi alacağınız işletme ve kayıt olduğunuz Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi veya mesleki eğitim merkezi yöneticileri ile bir sözleşme imzalanır ve kayıt süreci tamamlanır.
- Mesleki eğitim merkezi programına kayıt yaptırdıktan sonra sırası ile 9. sınıfı ve 10. sınıfı bitirdikten sonra 11. sınıf sonunda kalfalık, 12. sınıfı bitirmeniz ile birlikte ustalık eğitimlerini alarak gerekli teorik ve uygulamalı sınavlarda başarılı olursanız ustalık belgesi, usta öğreticilik belgesi, işyeri açma belgesi ve meslek lisesi diploması alarak mezun olursunuz.
- Anadolu teknik ve Anadolu meslek programında ise o meslek alanında lise mezunu olursunuz. Fakat mesleki eğitim merkezinde lise diplomasının yanında yukarıda saydığımız belgeleri de alırsınız.