Page 54 - 9 YAYIN-MAYIS2023 81 ÇALIKUŞU BURSA

AYASOFYA ORHAN CAMİYASOFYA ORHAN CAMİ
BURSA’YA DAİR A

Kitabesi günümüze ulaşmayan yapının 4.-8. yüzyıllar arasında
yapıldığı düşünülmektedir. Genel olarak kaynaklarda
onaylanan önerilere göre yapının inşa evreleri üç dönem
içerisinde değerlendirilmiştir. 1. Evre: 5.- 6. yüzyıl; 2. Evre:
1065 depremi sonrası değişiklikleri; 3. Evre: 1331 sonrası
Osmanlı Dönemi’dir.

7. Konsil’in (24 Eylül 787) toplantı yeri olması dolayısıyla
Hıristiyanlık tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yapı doğu-batı
doğrultusunda dikdörtgen planlı, üç nefli bir plana sahiptir.
Güneydoğusunda yapıya bitişik bir de şapel yer almaktadır.
Muhtemelen daha önceden burada bulunan Roma dönemine
ait bir yapının üzerine inşa edilmiştir.
Yapının pastophorium hücrelerinin (Apsisin kuzey ve
güneyindeki kapalı mekânlar) pencere kemerlerinin
içlerinde, kemerler arasında, pandantiflerde ve duvarlarda
fresk izleri görülmektedir. Apsis bölümünde yapılan kazıda
ortaya çıkarılan geometrik desenli döşeme mozaiğinin
yanı sıra 1955 yılında yapının içinde yapılan temizlik
çalışması sırasında opussectile tekniğinde döşeme mozaiği
bulunmuştur.

1065 depreminden sonra yapıda çeşitli onarımlar ve
eklemeler yapılmıştır. 1331’de İznik’in Osmanlı egemenliğine
geçmesiyle birlikte yapı, Orhan Gazi tarafından camiye
çevrilmiştir. Yapının 15. ve 16. yüzyıllardaki durumuna
dair bilgilerimiz oldukça sınırlıyken 17. yüzyılda geçirdiği
bir yangın sonrasında Mimar Sinan tarafından onarıldığı

54 54

54
54